اقلام و کالاهای اساسی گران‌‌تر و معیشت مردم بدتر شد

توليد ايرانی:حدود یک ماه پیش بود که بعد از افزایش قیمت بنزین و شوک بنزینی به مردم، نگرانی ها و دغدغه های معیشتی شدت یافت.
تنها سه روز بعد از افزایش قیمت بنزین و شدت یافتن نگرانی های مردم رهبر انقلاب از دغدغه اصلی صحبت کرده و فرمودند «مسئولین باید دقّت و مواظبت کنند، هرچه ممکن است از مشکلات این کار کم کنند. من دیدم در تلویزیون بعضی از مسئولین محترم آمدند گفتند که ما مراقبیم که این افزایش قیمت موجب افزایش قیمت اجناس و کالاها نشود؛ این مهم است چون الان گرانی هست، بنا باشد باز اضافه شود گرانی، این برای مردم خیلی مشکلات درست می‌کند.»
شاید اگر مردم به دولت و وعده های او اعتماد داشتند هرگز این بار نگرانی را متحمل نمی شدند اما وابستگی معیشت مردم به حامل های انرژی به ویژه بنزین نکته ای است که نیاز به کار کارشناسی ندارد و حتی اقتصاددانان کشور بارها این مساله را به دولت گوشزد کرده بودند که تا زمانی که میان معیشت مردم و قیمت سوخت چسبندگی وجود دارد نمی توان انتظار داشت که افزایش قیمت بنزین بر روی قیمت سایر کالاها تأثیری نگذارد.
به خاطر این مساله بود که دولت از همان ابتدا اعلام کرد هیچ کدام از کالاها و خدمات نباید به واسطه گران تر شدن قیمت بنزین گران شوند؛ تا جایی که روحانی بارها اعلام کرده بود که این تصمیم نباید منجر به گرانی همه چیز در کشور شود.
برخلاف وعده مقام‌های دولت ایران مبنی بر حفظ ثبات قیمت کالاها و خدمات پس از ۳ برابر شدن بهای بنزین، موج جدید گرانی‌ها در کشور آغاز شد.
مشخصا نرخ حمل‎ونقل مسافران درون‌شهری و میوه‌ و تره‌بار گاهی بین ۲۵ تا ۵۰ درصد رشد داشت و بنابراین به‌طور غیرمستقیم بر هزینه تولید و در نهایت قیمت مصرف‌کننده تأثیر گذاشته‌ است. گفته می شد برخی وانت‌بارها هم بدون هیچ دستورالعمل و بخشنامه‌ای، کرایه حمل بار را به بهانه سهمیه‌بندی بنزین بالا بردند.
در همین راستا قیمت همه اقلام سبزیجات و صیفی جات یکباره افزایش داشت؛ در اولین مرحله گرانی گوجه صدای مردم را در آورد؛ میوه ها نیز هر کدام شاهد افزایش قیمت 1000 تا 3000 تومانی بودند.
اولین هفته های گرانی بعد از بنزین در بازار آهن هم قیمت‌ها با افزایش ۷۰ تا ۸۰ هزار تومانی برای هر قطعه تیرآهن مواجه بوده‌ است.
 
دلار هر روز گران تر از دیروز
اولین واکنش به افزایش قیمت بنزین مربوط به دلار بود؛ قیمت دلار و ارز به صورت روزانه بالا رفت؛ به گفته فعالان بازار ارز، چالش‌های داخلی تأثیر مستقیم در بازار ارز دارد؛ از همین جهت یکباره تقاضا برای خرید ارز بالا رفت و همین مساله باعث به هم خوردن عرضه و تقاضا شد تا جایی که دلار تا مرز 14 هزار تومان هم بالا رفت.
با این حال مدیریت خوب در بازار ارز از تب این بازار جلوگیری کرد در روز‌های دوشنبه و سه‌شنبه دلار تا مرز ۱۲هزار تومان عقب‌نشینی کرد و در نهایت روز چهارشنبه به ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان برگشت؛ رقمی که تا امروز تقریبا ثابت بوده است.
 
سکه‌هایی که دوباره پر کشیدند
سکه دومین بازاری بود که پس از اعلام خبر سهمیه‌بندی بنزین دچار نوسان شدند و تا چهار و نیم میلیون تومان بالا رفت، اما در پنجشنبه گذشته و امروز به‌محدوده چهار میلیون و ۱۵۰هزار تومان برگشت.
در همین راستاکارشناسان معتقد بودند که افزایش قیمت طلا در هفته های گذشته ربطی یه نوسان قیمت طلا در دنیا نداشته و کاملاً تابع افزایش قیمت ارز بوده است.
در همین راستا نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران با تأکید بر اینکه رشد قیمت سکه و طلا در بازار داخل، تنها ناشی از رشد قیمت ارز بوده یادآوری کرد: به هم خوردن عرضه و تقاضا در بازار دلیلی برای افزایش قیمت طلا نیست چرا که تقاضا برای خرید طلا که بی تاثیر بوده اما تقاضا برای خرید سکه می تواند بر روی قیمت تأثیر بگذارد که این تغییر تقاضا برای خرید سکه در هفته های اخیر ایجاد نشده است.
کشتی آرای در ادامه افزود: نوسان قیمت ارز به طور مستقیم بر روی قیمت طلا تأثیر دارد و اگر نرخ ارز بالاتر برود قیمت طلا هم روند صعودی خود را ادامه می دهد.
شاید این مساله تا حدی درست بود اما وقتی که افزایش قیمت ارز متوقف و سیر نزولی به خود گرفت چسبندگی قیمت طلا به اوج خود باعث کاهش قیمت ها نشد و در مرحله اول بر خلاف افزایش چند درصدی قیمت طلا، تنها چند دهم درصد قیمت ها عقب نشینی کرد.
 
بنزین قیمت خودرو را هم آتش زد
در مرحله بعدی بازار خودرو تکان خورد و نگرانی‌هایی درباره وضعیت بازار‌های مسکن و ... شکل گرفت. قیمت خودرو یکباره بالا رفت ولی کارشناسان و فعالین بازار اعلام کردند این قیمتها تنها روی کاغذ است.
آنها معتقدد بودند هرچند قیمت روی کاغذ برخی خودروها در اثر رشد نرخ ارز، کمی بالا رفته اما خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد و مردم منتظرند تا اثر قیمت جدید بنزین را بر نرخ خودروها مشاهده کنند.
کارشناسان دیگری معتقد هستند افزایش قیمت خودرو به صورت غیر مستقیم تابعی از افزایش قیمت بنزین بوده است به طوری که حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو گفت: افزایش قیمت بنزین به خودی خود نمی‌تواند با افزایش قیمت خودرو در ارتباط باشد؛ اما این افزایش قیمت بنزین می‌تواند منجر به افزایش نرخ تورم شود و از این کانال غیرمستقیم بر قیمت خودرو تاثیر بگذارد.
به عنوان مثال قیمت خودروی پراید 111 قبل از افزایش قیمت بنزین حدود 47 میلیون تومان بود اما تنها دو هفته بعد از افزایش قیمت بنزین در ابتدای آذرماه، قیمت آن به 52.5 میلیون تومان افزایش یافت و این دلیلی جز افزایش قیمت بنزین نداشت.
در این میان برخی از نماینده های مجلس نیز نسبت به بی توجهی دولت به قیمت ها گلایه مند شدند نماینده مردم شاهین شهر در مجلس گفت: متاسفانه شرکت‌های دولتی از همه در گران کردن کالاها و خدمات سبقت گرفته‌اند و ما می‌بینیم که ملت در این رابطه خون دل می‌خورد؛ بنابراین باید این موارد پیگیری شود.
 
افزایش قیمت ها برخلاف وعده‌های 24 ساعته دولت مبنی بر عدم افزایش قیمت ها و حتی دستوراتی برای کنترل قیمت ها در بازار همه حاکی از عدم تحقق این وعده دولت است.
دولت بار دیگر بر خلاف نظر و همت همه عوامل در کشور، نتوانست به کنترل قیمت ها بپردازد و فشار افزایش قیمت ها در نهایت متوجه مردم شد.
دولت می توانست با نظارت دقیق خود اجازه ندهد تا گرانی قیمت بنزین این فرصت را در اختیار سوءاستفاده‌کنندگان قرار دهد تا به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ این بهانه مردم کالا و خدمات را با قیمت بالاتر دریافت کنند اما این نظارت در برخی موارد وجود نداشته و در برخی موارد دیگر بسیار دیر وارد عمل شد.
هرچند نمی توان از تولید کنندگان یا ارائه دهندگان خدمات انتظار داشت که وقتی قیمت تمام شده برای آنها افزایش یافته است، آنها قیمت های خود را افزایش ندهند در همین راستا ضربه زیادی به کسب و کار وارد شده است به نحوه که دیگر حمل و نقل برای برخی از مردم به صرفه نبوده و کسب و کار تاکسی های اینترنتی از رونق افتاده است.