لزوم صیانت از منابع آبی در برنامه‌ها و قوانین کشور

نماینده تهران، ری و شمیرانات افزود: با توجه به مسائل و مشکلاتی که در حوزه آب وجود دارد اگر وزارت جهاد کشاورزی همه کار‌ها را رها کند و فقط به اجرای صحیح الگوی کشت بپردازد، گامی مهم و اساسی برداشته است.

 

خانم رفیعی آثار اجرای الگوی کشت را مورد اشاره قرار داد و گفت: اولین فایده اجرای الگوی کشت روشن شدن تکلیف کشاورزان برای کشت تابستانه و پاییزه در سال آینده است و این که چه کشتی داشته باشند، دومین اثر ذخیره بهینه و بهره‌وری درست آب است و سومین اثر موثر، رضایت مردم از سهولت دسترسی به انواع محصولات کشاورزی با قیمت مناسب با توجه به فصل‌های مختلف سال است.

 

رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس ادامه داد: همچنین اجرای درست الگوی کشت مانع از کاشت محصولاتی می‌شود که آب‌بر و هزینه‌بر بوده و در مقیاس گسترده کاشته می‌شوند، اما دارای بازار و بستر صادراتی مناسب نیستند و کشاورزان را با دغدغه و نگرانی بازار و فروش مواجه می‌کنند.

 

نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: تامین نهاده‌ها و منابع اولیه مهم است که اگر الگوی کشت به صورت حقیقی عملیاتی و پیاده‌سازی شود هم مدیریت منابع آب و هم رضایت کشاورزان و آحاد جامعه را تامین می‌کند.

 

 

خانم رفیعی در پاسخ به این سوال که علی‌رغم اعلام اجرایی شدن الگوی کشت و بحران آب کماکان شاهد کشت برنج و دیگر محصولات آب بر در نقاط بسیار کم آب کشور مانند فلات مرکزی هستیم، گفت: این بی توجهی، به عدم اجرای آمایش سرزمین مربوط است و اولویت‌ها در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور به دلایل مختلف جابه‌جا شده و یا نادیده گرفته می‌شود.

 

وی تصریح کرد: متاسفانه سال‌ها در مناطقی که کمبود آب جدی بوده کشت‌های نادرست داشته‌ایم که لازم است در برنامه‌ریزی و بودجه کشور دیده شود. سال‌های قبل قانون و تصمیم خوبی درباره حق نکشت وجود داشت و طی چند سال اجرا شده است، اما این قانون در بودجه امسال برداشته شد و اجرایی شدن دوباره این قانون نارضایتی‌هایی دربرخواهد داشت، از طرف دیگر مسئله کم‌آبی هم مهم و قابل توجه است و اجرای الگوی کشت می‌تواند راه گشا باشد.

 

خانم رفیعی همچنین درباره حفر چاه‌های غیر‌مجاز و عدم بهره‌برداری بهینه منابع آب نیز اظهار کرد: ما اتلاف غیر‌قابل چشم‌پوشی داریم که اگر به شکل صحیح و بهینه مدیریت نشود در آینده با آسیب‌های جبران‌ناپذیری روبه‌رو می‌شویم.

 

وی افزود: در پاسخ به شعار کسانی که تامین امنیت غذایی در بحث کشاورزی را در عین اتلاف آب مطرح می‌کنند، باید گفت چگونه می‌شود به امنیت غذایی به صورت پایدار توجه کرد اگر نسبت به نهاده‌های تولید آن از جمله آب که یکی از مهمترین بخش تولید است غافل باشیم و آن را نادیده بگیریم.

 

خانم رفیعی خاطرنشان کرد: بی‌توجهی به حفر بی‌رویه چاه‌های مجاز و غیرمجاز و استخراج مدام آب از اعماق پائین و پائین‌تر باعث ایجاد فروچاله‌ها و فرونشست‌های بیشتر زمین و آسیب‌های زیست محیطی گسترده می‌شود. 

 

 

وی در ادامه یکی از دلایل واضح خشک شدن تالاب‌ها و بعضی از اکوسیستم‌های آبی را حفر چاه‌های غیرمجاز دانست و گفت: در سفر‌ها و بازدید‌های استانی در مناطق مختلف کشور شاهد پمپ‌های غیرمجاز در توسعه کشاورزی هستیم، وضعیتی که در آن حقابه‌های زیست محیطی و اکوسیستم‌های آبی رعایت نشده است و این موضوع علاوه بر اینکه حق‌الناس را متوجه بهره‌برداران غیرمجاز آب قرار می‌دهد به تخریب تالاب‌های کشور به‌عنوان یک اکوسیستم ارزشمند اقتصادی و اکولوژیک می‌انجامد.

 

نماینده تهران ادامه داد: اگر این تالاب‌ها در مناطق مختلف کشور از بین برود، معیشت پایدار مردم به خطر می‌افتد. پس ضروری است آموزش‌های لازم به کشاورزان داده شود، دولت دخالت کرده و کشاورزان را تشویق به تغییر الگوی کشت کند و تجهیزات مورد نیاز کشاورزان را وارد کند.

 

وی تاکید کرد: در شرایط کنونی ضروری است که دولت و مجلس در کنار هم قرار گیرند و تخصیص بودجه و برنامه‌های بالادست در عرض و کنار یکدیگر دیده شود. نمی‌توان در نوشتن قوانین و اجرای آن‌ها به دو شیوه و جهت متفاوت عمل کرد.

 

نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر مشکلات و بحران جدی آب گفت: حفظ و نگهداری از آب صرفا موضوع وزارت نیرو و جهاد کشاورزی نیست، بلکه یک مسئله مهم کلان در حکمرانی کشور و امر فرادستگاهی است که باید در برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در دستور کار قرار گیرد.

 

وی افزود: در سیاست‌های کلی ابلاغی برنامه هفتم از سوی مقام معظم رهبری اهمیت توجه به آب بسیار واضح و شفاف مطرح و ابلاغ شده است. این سیاست‌ها باید در قانون برنامه‌های توسعه‌ای خود را نشان دهد و در قوانین یکساله بودجه، سیاست‌های کلان و برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدت دیده شود.

 

آ​ب اولویت مجلس نیست

 

رفیعی ادامه داد: لازم است موضوع صیانت از منابع آبی کشور در مصوبات و قوانین یکساله مجلس در اولویت باشد که متاسفانه این اولویت بعضا در مجلس زیاد احساس نمی‌شود. تامین امنیت غذا و نیاز‌های داخلی برای کشوری که معمولا با سخت‌ترین تحریم‌ها روبه‌رو است بسیار ضروری است و امروزه امنیت غذایی به صورت پایدار تنها با استفاده از روش‌های نوین کشاورزی مانند کشاورزی هیدروپونیک، تجهیزات پیشرفته و دانش نوین در توسعه کشاورزی میسر است.

 

نماینده مردم تهران اظهار کرد: در یک کلام اگر قرار است کشاورزی توسعه یافته، بایستی بهره‌وری بالا و مصرف آب کمتر داشته باشیم؛ این توسعه باید عمودی باشد و جایگزین کشاورزی سنتی سطح زیر کشت شود، کشاورزی عمودی با استفاده از تکنیک‌ها و فناوری‌های جدید به منظور بهره‌وری بیشتر در واحد سطح و برداشت بیشتر با مصرف منابع آبی کمتر حاصل می‌شود و بایستی در برنامه‌ریزی‌های واقعی از جمله برنامه‌ریزی یکساله کشور بگنجد.