پاپوشی که کفش های ویترینی برای "گیوه " درست کرده اند
گیوه قدم به قدم با انسان گام برداشته است از همان ابتدا که ایده پاپوش و کفش افزار برای انسان ها از اهمیت بالایی برخوردار بود تا زمان حاضر که مردم گیوه را به عنوان یک کالای گران قیمت می پندارند.
به گزارش توليد ايرانی؛ مشخص نیست چه کسی گفته است قلب دوم انسان ، پای اوست و به همین دلیل باید برای قلب دوم بیشترین هزینه را کرد و بهترین و راحترین کفش ها را برای پاها برپا کرد.
گیوه ، اما یک قصه دراز دارد و هر کس که کلاه کج می گذاشت و کج می نشست و گیوه بر پا می کرد ، انگار مدعی بود و کسی که گیو ور می کشید برای مردم به منزله آغاز کردن یک کار سخت بود.
"گیوه دوزی" یکی از هنر صنعت‌های چهارمحال و بختیاری است که در شهرهای شهرکرد، فرخ‌شهر و بروجن سابقه‌ای کهن و دیرینه دارد اما این روزها دیگر کسی کمتر گیوه ور می کشد و گیوه بر پا می کند.
این در حالی است که سمت و سوی استفاده از تولیدات ماشینی کمتر شده است حداقل بر اساس ادعای برخی از دوستداران هنرهای دیرین ، تمایل مردم به بهره‌مندی از محصولات صنایع دستی به ویژه " گیوه " بسیار کم شده است و نسل‌های کنونی دیگر مایل به فعالیت در این حوزه نیستند.
در بازارهای مدرن یا سنتی پشت هیچ ویترین مغازه کفش فروشی خبری از گیوه نیست و هیچ یک از مغازه داران کفش فروشی در ویترین مغازه خود حتی برای تماشا یک جفت گیوه را دار نکرده اند که نسل جوان آن را ببینند.
البته نوسانات اقتصادی، نبود ثبات در بازار، گرانی مواد اولیه، کاهش قدرت خرید مردم و استقبال کم از محصولات صنایع دستی باعث شده تا بسیاری رشته‌های صنایع دستی مانند "گیوه دوزی" با بی‌رونقی مواجه شود.
با قدم زدن در "کوی نمدمالان" شهرکرد در گوشه ای از "گذر صنایع دستی" مرکز چهارمحال و بختیاری، کارگاهی به وسعت کمتر از ۴ متر مربع چشم هر رهگذری را به خود جلب می‌کند.
این مکان "گیوه دوزی" که تنها محل تولید پاپوش سنتی مردمان این دیار است، محل گذران زندگی و فعالیت "استاد محمود رفیعیان دهکردی"، آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی است.
میراث فرهنگی رشته "گیوه دوزی" را احیاء کند
یکی از فعالان گیوه دوزی در چهارمحال و بختیاری می گوید: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نسبت به احیای هنرصنعت "گیوه دوزی" در شهرکرد اقدام کنند.
محمود رفیعیان دهکردی در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد: جوانان امروز دیگر بدنبال تولید مواد مورد نیاز "گیوه دوزی" نیستند و بیشتر آنان به دنبال کفش های ماشینی و صنعتی هستند.
وی افزود: هم‌اینک فقط عده‌ای از زن و مرد سالمند و سالخورده تخت کشی و رویه بافی (رویه چینی) برای تولید "گیوه" را انجام می‌دهند.
رفیعیان دهکردی تصریح کرد: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اجازه ندهند این هنرصنعت به فراموشی سپرده شود و به پستوی خاطره‌ها برود.
وی در خصوص معرفی قسمت‌های "گیوه" یادآور شد: پاشنه تخت، لچکی، لْنجه عقب و جلو، پاشنه قرمزعقب گیوه، لچکی چپ و راست بخش‌های مختلف "گیوه" را تشکیل می‌دهند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی اظهار داشت: "گیوه" انواع مختلفی مانند سُر، تخت لاستیکی و تخت ملکی دارد.
وی گفت: "گیوه‌های" تخت لاستیکی برای زمستان و یا آبیاری کشاورزان، تخت ملکی به منظور میهمانی و زمان‌های بیکاری و سْر برای پیمودن مسافت‌های طولانی چاپاردارها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
رفیعیان دهکردی تاکید کرد: در روزگاران قدیم خانواده‌ها فرزندان خود را برای چام (چوم) سواری، بافه آوردن و کاسبی تقسیم می‌کردند ولی امروزه با توسعه علم و فناوری، فرزندان تا ظهر خوابند و از شب تا صبح در فضای مجازی مشغولند، اما در گذشته از صبح تا شب هر فرزند مشغول به فعالیت فیزیکی بود.
وی یادآور شد: بنده از ۷ سالگی تاکنون که ۶۵ سال سن دارم به مدت ۵۸ سال مستمر مشغول "گیوه دوزی" هستم و شغل پدری و آباء و اجدادی خود را ادامه داده‌ام ، اما متاسفانه در این راه آسیب‌های جسمی فراوانی دیده‌ام ولی همچنان خدا را شاکرم که توانسته‌ام این سنت را تا این لحظه حفظ و از فراموشی آن جلوگیری کنم.
این فعال پیشکسوت صنایع دستی گفت: در کنار ضرورت حفظ هنرصنعت "گیوه دوزی" باید نسبت به احیای رشته‌های تخت کشی، رویه بافی (رویه چینی) و آهنگری به منظور ساخت ابزار مورد نیاز "گیوه دوزی" و انتقال آن به آیندگان اقدام شود.
رفیعیان تاکید کرد: مشکلات فعالیت در رشته‌های صنایع دستی به ویژه "گیوه دوزی" به حدی فراوان شده که حتی فرزندان خود من حاضر به فعالیت در این شغل نشدند که البته داماد من تنها به خاطر علاقه فراوانش به "گیوه دوزی"، آموزش‌های لازم تولید بخش های مختلف این هنرصنعت را از سوی بنده فرا گرفت.
وی تصریح کرد: این در حالی است که در روزگارانی نه چندان دور حداقل ۲۰۰ "تخت کش" و "گیوه دوز" در شهرکرد فعالیت داشتند و عده زیادی از هنرمندان این رشته هم در روستاهای اطراف مشغول تولید این نوع پای‌پوش برای مردم بودند.
رفیعیان یادآور شد: به همین منظور مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نباید اجازه دهند پس از بنده، "گیوه دوزی" در شهرکرد فراموش و منسوخ شود.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی اظهار داشت: در حالی که "گیوه" در قدیم برای زنان، مردان و بچه‌ها کاربرد داشت اما با روی کار آمدن کفش‌های جدیدتر لاستیکی به نام "شاردان پور" استقبال عمومی از "گیوه" کمتر شد.
وی همچنین در خصوص مراحل مختلف تولید "گیوه" گفت: برای دوخت یک دست گیوه تخت کش، رویه باف یا رویه چین (که بیشتر از بانوان هستند)، چرم ساز و گیوه دوز فعالیت می‌کنند.
رفیعیان دهکردی درباره تهیه چرم مورد نیاز "گیوه دوزی" در گذشته تاکید کرد: برای این منظور ابتدا پوست گاو را درون قدح‌های بزرگ می‌ریختند و پس از ۴ روز قرار دادن آن در آهک، در جوی آب شستشو می‌دادند تا آهک و موهای آن پاک‌سازی شود ، سپس پوست گاو را به مدت ۴ روز در زاج و نمک می‌گذاشتند تا سفید و محکم شود و پس از شستشو در جوی آب، پوست گاو مورد نظر را در آفتاب قرار می‌دادند و پس از خشک شدن آن، "پیه گاو" را در دیگ ذوب کرده و در مقابل نور خورشید به چرم تولیدی می‌زدند تا روغن خورده شود، پس از انجام این مراحل، محصول نهایی را در جوی آب قرار می‌دادند تا نرم و در "گیوه دوزی" استفاده شود.
رفیعیان دهکردی اظهار داشت: اما امروزه مواد و ابزار اولیه مورد نیاز "گیوه دوزی" در بازار نیست و تخت، رویه و چرم مورد نیاز از خارج استان تهیه و استفاده می‌شود.
وی گفت: از ۱۲ سال گذشته تاکنون تولید کنندگان جانبی "گیوه دوزی" دیکر در شهرکرد فعال نیستند و آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی تاکید کرد: البته بنده در شهرکرد هنوز هم چرم مورد نیاز "گیوه دوزی" را به روش سنتی قدیمی تهیه و استفاده می‌کنم.
ای گیوه دوز صنایع دستی استان افزود:برای "گیوه دوزی" نخ‌ها را موم‌کشی می‌کنیم تا محکم‌تر و بادوام‌تر در مقابل نفوذ آب باشد.
وی یادآور شد: امروزه نوسانات اقتصادی و گرانی‌ها باعث شده تا مردم توان خرید تولیدات صنایع دستی به ویژه "گیوه" را از دست بدهند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی قیمت هر جفت "گیوه" در سال گذشته را ۶ میلیون ریال برشمرد و اظهار داشت: این در حالی است که امسال این قیمت با ۵۰ درصد رشد به ۸ میلیون ریال به ازای هر جفت رسیده است.
وی زمان مورد نیاز برای تولید یک جفت "گیوه" را ۲ روز دانست و گفت: اختصاص ۵۰ میلیون ریال تسهیلات سرمایه در گردش، تاثیر بسزایی برای رونق یک مغازه "گیوه دوزی" دارد.
رفیعیان دهکردی تاکید کرد: هر چند امروزه شرایط سنی تولید کنندگان هنرصنعت‌های قدیمی را مانع از بهره مندی آنان از تسهیلات بانکی کرده‌اند.
وی افزود: البته این موضوع نباید اینچنین باشد، زیرا بانک‌های عامل هنگام پرداخت تسهیلات به متقاضیان، ضمانت‌های لازم را از هنرمند و ضامن‌های وی دریافت می‌کنند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی تصریح کرد: بنده به عنوان تنها تولید کننده "گیوه" در مرکز چهارمحال و بختیاری ماهانه حداکثر ۱۰ جفت "گیوه" تولید و به فروش می‌رسانم و درآمد ماهانه این میزان فروش کمتر از ۱۵ میلیون ریال است و در واقع بنده به عنوان تنها هنرمند صنعت "گیوه دوزی" در شهرکرد حتی کمتر از دستمزد کارگری درآمد دارم.
رفیعیان دهکردی ضمن گلایه‌مندی از مسئولان در رابطه با نداشتن بیمه اظهار داشت: به علت نداشتن بیمه، توان ضعیف اقتصادی و مشکلات جسمی مانند کم سو شدن چشمانم ادامه کار برای بنده با مشکل مواجه است.
وی در پایان پیشنهاد کرد: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با برگزاری دوره‌های آموزشی به خصوص در بخش‌های تخت کشی و رویه بافی (رویه چینی) می‌توانند به راحتی زمینه حفظ و احیای هنرصنعت "گیوه دوزی" را فراهم و آن را به نسل‌های بعدی و آیندگان انتقال دهند.
گیوه دوزان چهار محال و بختیاری کمتر از انگشتان دست هستند
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نیز گفت: تعداد "گیوه دوزان" این استان به کمتر از انگشتان یک دست رسیده است.
حمیدرضا ملکوتی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: این در حالی است که در گذشته‌ای نه چندان دور بیش‌از ۴۰ کارگاه "گیوه دوزی" در چهارمحال و بختیاری فعالیت می‌کرد و هم‌اینک ۷ نفر در بروجن، ۱ نفر در فرخ‌شهر و یک نفر در شهرکرد به "گیوه دوزی" مشغولند.
وی تصریح کرد: براساس پژوهش‌های علمی صورت گرفته از سوی محققان و متخصصان، می‌توان "گیوه" را یکی از طبی‌ترین و استانداردترین پای‌پوش‌های دنیا معرفی کرد و علت این امر استفاده از الیاف طبیعی با منشأ گیاهی و حیوانی در تولید "گیوه" است.
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: اکنون به علت گرانی‌ها و نوسانات اقتصادی "گیوه" به کالایی لوکس و دکوری تبدیل شده که تنها افراد متمول و پول‌دار می‌توانند خریداری کنند و دیگر استفاده عمومی ندارد.
وی گفت: براساس شنیده‌ها و اسناد شفاهی و مکتوب تاریخی تولید "گیوه" در چهارمحال و بختیاری به دوران صفویه باز می‌گردد و استفاده از "گیوه" به عنوان نوعی پای‌پوش طبیعی بین مردم مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری عمومیت داشته است.
وی افزود: البته هم‌اینک بروجن در "گیوه دوزی" از شهرکرد و فرخ‌شهر سبقت گرفته است.
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: تخت "گیوه" از چرم و پارچه کرباس (لی) و رویه آن از نخ پنبه‌ای تهیه می‌شود.
وی یادآور شد: "گیوه" به خاطر دوام و عمر بالا به طور معمول بین چند نسل استفاده و به عنوان یادبود و یا ارث از پدر به فرزند پسر داده می‌شد.
ملکوتی اظهار داشت: برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی، نمایش تولیدات "گیوه دوزی" از طریق برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی و متمرکز کردن تولید کنندگان می‌توان در احیای سریع‌تر و بهتر این هنرصنعت مؤثر باشد.
وی گفت: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری جلوگیری از فراموشی رشته‌های صنایع دستی منسوخ شده و احیای این هنرصنعت‌ها جزو برنامه‌های اولویت‌دار خود قرار داده‌اند.
ملکوتی تاکید کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی، ایجاد تنوع در تولیدات، کاربردی کردن محصولات، تقویت بازاریابی، اعمال برنامه‌های حمایتی و زمینه‌سازی برای افزایش صادرات از مهمترین راهکارهای حفظ "گیوه دوزی" و جلوگیری از منسوخ شدن این هنرصنعت در چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود.
"گیوه" نوعی پای‌پوش قدیمی بین مردمان ایران و چهارمحال و بختیاری است که چپ و راست ندارد، به اصطلاح لنگه به لنگه نمی‌شود، هیچگاه از بین نمی‌رود و به راحتی قابل ترمیم است.
چپ و راست نبودن "گیوه" نشان دهنده یک‌دستی، یک‌رنگی، درستی و پاکی مردمان ایران و چهارمحال و بختیاری است و ثابت می‌کند مردمان این دیار هیچگاه بدنبال تقلب، دورویی، تزویر و ریا نبوده‌اند.
گیوه ، اما یک قصه دراز دارد و هر کس که کلاه کج می گذاشت و کج می نشست و گیوه بر پا می کرد ، انگار مدعی بود و کسی که گیو ور می کشید برای مردم به منزله آغاز کردن یک کار سخت بود.
"گیوه دوزی" یکی از هنر صنعت‌های چهارمحال و بختیاری است که در شهرهای شهرکرد، فرخ‌شهر و بروجن سابقه‌ای کهن و دیرینه دارد اما این روزها دیگر کسی کمتر گیوه ور می کشد و گیوه بر پا می کند.
این در حالی است که سمت و سوی استفاده از تولیدات ماشینی کمتر شده است حداقل بر اساس ادعای برخی از دوستداران هنرهای دیرین ، تمایل مردم به بهره‌مندی از محصولات صنایع دستی به ویژه " گیوه " بسیار کم شده است و نسل‌های کنونی دیگر مایل به فعالیت در این حوزه نیستند.
در بازارهای مدرن یا سنتی پشت هیچ ویترین مغازه کفش فروشی خبری از گیوه نیست و هیچ یک از مغازه داران کفش فروشی در ویترین مغازه خود حتی برای تماشا یک جفت گیوه را دار نکرده اند که نسل جوان آن را ببینند.
البته نوسانات اقتصادی، نبود ثبات در بازار، گرانی مواد اولیه، کاهش قدرت خرید مردم و استقبال کم از محصولات صنایع دستی باعث شده تا بسیاری رشته‌های صنایع دستی مانند "گیوه دوزی" با بی‌رونقی مواجه شود.
با قدم زدن در "کوی نمدمالان" شهرکرد در گوشه ای از "گذر صنایع دستی" مرکز چهارمحال و بختیاری، کارگاهی به وسعت کمتر از ۴ متر مربع چشم هر رهگذری را به خود جلب می‌کند.
این مکان "گیوه دوزی" که تنها محل تولید پاپوش سنتی مردمان این دیار است، محل گذران زندگی و فعالیت "استاد محمود رفیعیان دهکردی"، آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی است.
میراث فرهنگی رشته "گیوه دوزی" را احیاء کند
یکی از فعالان گیوه دوزی در چهارمحال و بختیاری می گوید: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نسبت به احیای هنرصنعت "گیوه دوزی" در شهرکرد اقدام کنند.
محمود رفیعیان دهکردی در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد: جوانان امروز دیگر بدنبال تولید مواد مورد نیاز "گیوه دوزی" نیستند و بیشتر آنان به دنبال کفش های ماشینی و صنعتی هستند.
وی افزود: هم‌اینک فقط عده‌ای از زن و مرد سالمند و سالخورده تخت کشی و رویه بافی (رویه چینی) برای تولید "گیوه" را انجام می‌دهند.
رفیعیان دهکردی تصریح کرد: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اجازه ندهند این هنرصنعت به فراموشی سپرده شود و به پستوی خاطره‌ها برود.
وی در خصوص معرفی قسمت‌های "گیوه" یادآور شد: پاشنه تخت، لچکی، لْنجه عقب و جلو، پاشنه قرمزعقب گیوه، لچکی چپ و راست بخش‌های مختلف "گیوه" را تشکیل می‌دهند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی اظهار داشت: "گیوه" انواع مختلفی مانند سُر، تخت لاستیکی و تخت ملکی دارد.
وی گفت: "گیوه‌های" تخت لاستیکی برای زمستان و یا آبیاری کشاورزان، تخت ملکی به منظور میهمانی و زمان‌های بیکاری و سْر برای پیمودن مسافت‌های طولانی چاپاردارها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
رفیعیان دهکردی تاکید کرد: در روزگاران قدیم خانواده‌ها فرزندان خود را برای چام (چوم) سواری، بافه آوردن و کاسبی تقسیم می‌کردند ولی امروزه با توسعه علم و فناوری، فرزندان تا ظهر خوابند و از شب تا صبح در فضای مجازی مشغولند، اما در گذشته از صبح تا شب هر فرزند مشغول به فعالیت فیزیکی بود.
وی یادآور شد: بنده از ۷ سالگی تاکنون که ۶۵ سال سن دارم به مدت ۵۸ سال مستمر مشغول "گیوه دوزی" هستم و شغل پدری و آباء و اجدادی خود را ادامه داده‌ام ، اما متاسفانه در این راه آسیب‌های جسمی فراوانی دیده‌ام ولی همچنان خدا را شاکرم که توانسته‌ام این سنت را تا این لحظه حفظ و از فراموشی آن جلوگیری کنم.
این فعال پیشکسوت صنایع دستی گفت: در کنار ضرورت حفظ هنرصنعت "گیوه دوزی" باید نسبت به احیای رشته‌های تخت کشی، رویه بافی (رویه چینی) و آهنگری به منظور ساخت ابزار مورد نیاز "گیوه دوزی" و انتقال آن به آیندگان اقدام شود.
رفیعیان تاکید کرد: مشکلات فعالیت در رشته‌های صنایع دستی به ویژه "گیوه دوزی" به حدی فراوان شده که حتی فرزندان خود من حاضر به فعالیت در این شغل نشدند که البته داماد من تنها به خاطر علاقه فراوانش به "گیوه دوزی"، آموزش‌های لازم تولید بخش های مختلف این هنرصنعت را از سوی بنده فرا گرفت.
وی تصریح کرد: این در حالی است که در روزگارانی نه چندان دور حداقل ۲۰۰ "تخت کش" و "گیوه دوز" در شهرکرد فعالیت داشتند و عده زیادی از هنرمندان این رشته هم در روستاهای اطراف مشغول تولید این نوع پای‌پوش برای مردم بودند.
رفیعیان یادآور شد: به همین منظور مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نباید اجازه دهند پس از بنده، "گیوه دوزی" در شهرکرد فراموش و منسوخ شود.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی اظهار داشت: در حالی که "گیوه" در قدیم برای زنان، مردان و بچه‌ها کاربرد داشت اما با روی کار آمدن کفش‌های جدیدتر لاستیکی به نام "شاردان پور" استقبال عمومی از "گیوه" کمتر شد.
وی همچنین در خصوص مراحل مختلف تولید "گیوه" گفت: برای دوخت یک دست گیوه تخت کش، رویه باف یا رویه چین (که بیشتر از بانوان هستند)، چرم ساز و گیوه دوز فعالیت می‌کنند.
رفیعیان دهکردی درباره تهیه چرم مورد نیاز "گیوه دوزی" در گذشته تاکید کرد: برای این منظور ابتدا پوست گاو را درون قدح‌های بزرگ می‌ریختند و پس از ۴ روز قرار دادن آن در آهک، در جوی آب شستشو می‌دادند تا آهک و موهای آن پاک‌سازی شود ، سپس پوست گاو را به مدت ۴ روز در زاج و نمک می‌گذاشتند تا سفید و محکم شود و پس از شستشو در جوی آب، پوست گاو مورد نظر را در آفتاب قرار می‌دادند و پس از خشک شدن آن، "پیه گاو" را در دیگ ذوب کرده و در مقابل نور خورشید به چرم تولیدی می‌زدند تا روغن خورده شود، پس از انجام این مراحل، محصول نهایی را در جوی آب قرار می‌دادند تا نرم و در "گیوه دوزی" استفاده شود.
رفیعیان دهکردی اظهار داشت: اما امروزه مواد و ابزار اولیه مورد نیاز "گیوه دوزی" در بازار نیست و تخت، رویه و چرم مورد نیاز از خارج استان تهیه و استفاده می‌شود.
وی گفت: از ۱۲ سال گذشته تاکنون تولید کنندگان جانبی "گیوه دوزی" دیکر در شهرکرد فعال نیستند و آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی تاکید کرد: البته بنده در شهرکرد هنوز هم چرم مورد نیاز "گیوه دوزی" را به روش سنتی قدیمی تهیه و استفاده می‌کنم.
ای گیوه دوز صنایع دستی استان افزود:برای "گیوه دوزی" نخ‌ها را موم‌کشی می‌کنیم تا محکم‌تر و بادوام‌تر در مقابل نفوذ آب باشد.
وی یادآور شد: امروزه نوسانات اقتصادی و گرانی‌ها باعث شده تا مردم توان خرید تولیدات صنایع دستی به ویژه "گیوه" را از دست بدهند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی قیمت هر جفت "گیوه" در سال گذشته را ۶ میلیون ریال برشمرد و اظهار داشت: این در حالی است که امسال این قیمت با ۵۰ درصد رشد به ۸ میلیون ریال به ازای هر جفت رسیده است.
وی زمان مورد نیاز برای تولید یک جفت "گیوه" را ۲ روز دانست و گفت: اختصاص ۵۰ میلیون ریال تسهیلات سرمایه در گردش، تاثیر بسزایی برای رونق یک مغازه "گیوه دوزی" دارد.
رفیعیان دهکردی تاکید کرد: هر چند امروزه شرایط سنی تولید کنندگان هنرصنعت‌های قدیمی را مانع از بهره مندی آنان از تسهیلات بانکی کرده‌اند.
وی افزود: البته این موضوع نباید اینچنین باشد، زیرا بانک‌های عامل هنگام پرداخت تسهیلات به متقاضیان، ضمانت‌های لازم را از هنرمند و ضامن‌های وی دریافت می‌کنند.
آخرین بازمانده از نسل گیوه دوزان دهکردی تصریح کرد: بنده به عنوان تنها تولید کننده "گیوه" در مرکز چهارمحال و بختیاری ماهانه حداکثر ۱۰ جفت "گیوه" تولید و به فروش می‌رسانم و درآمد ماهانه این میزان فروش کمتر از ۱۵ میلیون ریال است و در واقع بنده به عنوان تنها هنرمند صنعت "گیوه دوزی" در شهرکرد حتی کمتر از دستمزد کارگری درآمد دارم.
رفیعیان دهکردی ضمن گلایه‌مندی از مسئولان در رابطه با نداشتن بیمه اظهار داشت: به علت نداشتن بیمه، توان ضعیف اقتصادی و مشکلات جسمی مانند کم سو شدن چشمانم ادامه کار برای بنده با مشکل مواجه است.
وی در پایان پیشنهاد کرد: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با برگزاری دوره‌های آموزشی به خصوص در بخش‌های تخت کشی و رویه بافی (رویه چینی) می‌توانند به راحتی زمینه حفظ و احیای هنرصنعت "گیوه دوزی" را فراهم و آن را به نسل‌های بعدی و آیندگان انتقال دهند.
گیوه دوزان چهار محال و بختیاری کمتر از انگشتان دست هستند
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نیز گفت: تعداد "گیوه دوزان" این استان به کمتر از انگشتان یک دست رسیده است.
حمیدرضا ملکوتی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: این در حالی است که در گذشته‌ای نه چندان دور بیش‌از ۴۰ کارگاه "گیوه دوزی" در چهارمحال و بختیاری فعالیت می‌کرد و هم‌اینک ۷ نفر در بروجن، ۱ نفر در فرخ‌شهر و یک نفر در شهرکرد به "گیوه دوزی" مشغولند.
وی تصریح کرد: براساس پژوهش‌های علمی صورت گرفته از سوی محققان و متخصصان، می‌توان "گیوه" را یکی از طبی‌ترین و استانداردترین پای‌پوش‌های دنیا معرفی کرد و علت این امر استفاده از الیاف طبیعی با منشأ گیاهی و حیوانی در تولید "گیوه" است.
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: اکنون به علت گرانی‌ها و نوسانات اقتصادی "گیوه" به کالایی لوکس و دکوری تبدیل شده که تنها افراد متمول و پول‌دار می‌توانند خریداری کنند و دیگر استفاده عمومی ندارد.
وی گفت: براساس شنیده‌ها و اسناد شفاهی و مکتوب تاریخی تولید "گیوه" در چهارمحال و بختیاری به دوران صفویه باز می‌گردد و استفاده از "گیوه" به عنوان نوعی پای‌پوش طبیعی بین مردم مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری عمومیت داشته است.
وی افزود: البته هم‌اینک بروجن در "گیوه دوزی" از شهرکرد و فرخ‌شهر سبقت گرفته است.
جانشین معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: تخت "گیوه" از چرم و پارچه کرباس (لی) و رویه آن از نخ پنبه‌ای تهیه می‌شود.
وی یادآور شد: "گیوه" به خاطر دوام و عمر بالا به طور معمول بین چند نسل استفاده و به عنوان یادبود و یا ارث از پدر به فرزند پسر داده می‌شد.
ملکوتی اظهار داشت: برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی، نمایش تولیدات "گیوه دوزی" از طریق برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی و متمرکز کردن تولید کنندگان می‌توان در احیای سریع‌تر و بهتر این هنرصنعت مؤثر باشد.
وی گفت: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری جلوگیری از فراموشی رشته‌های صنایع دستی منسوخ شده و احیای این هنرصنعت‌ها جزو برنامه‌های اولویت‌دار خود قرار داده‌اند.
ملکوتی تاکید کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی، ایجاد تنوع در تولیدات، کاربردی کردن محصولات، تقویت بازاریابی، اعمال برنامه‌های حمایتی و زمینه‌سازی برای افزایش صادرات از مهمترین راهکارهای حفظ "گیوه دوزی" و جلوگیری از منسوخ شدن این هنرصنعت در چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود.
"گیوه" نوعی پای‌پوش قدیمی بین مردمان ایران و چهارمحال و بختیاری است که چپ و راست ندارد، به اصطلاح لنگه به لنگه نمی‌شود، هیچگاه از بین نمی‌رود و به راحتی قابل ترمیم است.
چپ و راست نبودن "گیوه" نشان دهنده یک‌دستی، یک‌رنگی، درستی و پاکی مردمان ایران و چهارمحال و بختیاری است و ثابت می‌کند مردمان این دیار هیچگاه بدنبال تقلب، دورویی، تزویر و ریا نبوده‌اند.
کد مطلب: 10601
پیام رسان سروش
پیام رسان بله
پیام رسان ایتا
اینستاگرام
