به گزارش تولید ایرانی ؛        مهندس اصغر نادری، رئیس گروه پژوهش ژئوفیزیک پژوهشگاه صنعت نفت، لرزه نگاری را از ابزارهای مهم ارزیابی منابع هیدرات گازی دانست و گفت: داده‌های لرزه‌ای و ابزار وارون سازی آن، به عنوان ورودی‌های اصلی جهت شناسایی و ارزیابی منابع هیدرات گازی در نظر گرفته می‌شوند، چراکه حضور هیدرات گازی خواص لرزه‌ای رسوبات را تغییر داده و این تغییرات تابعی از درصد اشباع هیدرات و گاز آزاد، نوع توزیع کریستال‌های هیدرات، جنس رسوبات و تخلخل سنگ است.

وی اظهار کرد: از آنجایی که وارون سازی لرزه‌ای نیازمند مدل اولیه حاصل از داده‌های چاهی است، در نبود اطلاعات چاه، از تکنیک ساخت چاه مجازی به عنوان یک روش جایگزین استفاده می‌شود. هدف از ساخت چاه مجازی تخمین نگارهای بهینه سرعت موج فشاری، سرعت موج کششی و چگالی با کمک الگوریتم‌های مختلف بهینه سازی از داده‌های لرزه‌ای است.

نادری ادامه داد: برای تخمین نهایی این نگارها، مدل‌های اولیه آنها مورد نیاز است که این مدل‌ها از داده‌های لرزه‌ای پیش برانبارش و یا روش‌های وارون سازی در محل رد لرزه (تریس لرزه‌ای) به دست می‌آیند؛ نامگذاری این روش به چاه مجازی نیز به دلیل یک بعدی بودن مدل زمین شناسی ورودی به الگوریتم مدلسازی مستقیم بوده است.

رییس گروه پژوهش ژئوفیزیک پژوهشگاه صنعت نفت اضافه کرد: در محدوده مورد مطالعه هیدرات گازی دریای عمان به دلایل پرهزینه بودن و داشتن مخاطره در حفاری، چاهی وجود نداشته و تنها داده موجود برای مطالعه، داده لرزه‌ای دو بعدی است. بنابراین مطالعات کمی هیدرات گازی به کمک داده‌های موجود امری ضروری بوده و از آنجایی که مطالعات کمی لرزه‌ای نیاز به داده‌های موجود در چاه دارند، به همین منظور تکنیک ساخت چاه مجازی برای جبران کمبود داده‌ها امری ضروری است.

نادری به ساخت چاه مجازی با نرم افزار صنعتی Gmax که توسط شرکت چینی LandOcean توسعه یافته، اشاره کرد و افزود: استفاده از این نرم افزار به علت مشکلات متعددی نظیر عدم دسترسی به آموزش و مدارک لازم جهت یادگیری به راحتی امکان پذیر نیست و این علت موجب شد تا در طرح هیدرات گازی، با استفاده از گزینش و انتخاب دانش آموختگان ممتاز دانشگاهی در رشته برنامه نویسی در کنار محققان گروه ژئوفیزیک، گروه کد نویسیِ چاه مجازی تشکیل شود و پس از مطالعه و بررسی الگوریتم‌های بهینه سازی، الگوریتم مناسب ساخت چاه مجازی انتخاب شده و نسبت به تهیه کد کامپیوتری اقدام صورت گرفت.

به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، وی ادامه داد: پس از دستیابی به کد اولیه، بر روی داده لرزه‌ای مصنوعی و واقعی (داده لرزه‌ای دریای عمان) هم‌اکنون این کد تست و بهینه شده است و نتایج به دست آمده نشان از آن دارد که خروجی‌های کد توسعه یافته در برخی موارد، نسبت به نرم افزار صنعتی از قابلیت مناسب تری برخوردار است.

به گفته وی بر همین اساس با توجه به نتایج رضایت بخش ساخت چاه مجازی لرزه‌ای که به تایید کارفرمای طرح هیدرات گازی (مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران) رسیده است؛ مقرر شد کد نرم افزاری توسعه یافته در ادامه اجرای طرح هیدرات گازی جایگزین نرم افزار خارجی Gmax شود.

توليد ايرانی