مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه ها به طور تلویحی از تغییرات نظام یارانه جهت استفاده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ خبر داد.
به گزارش
تولید ایرانی ؛ یارانه ٤٥هزار و ٥٠٠تومانی خانوار چند دوره اخیر مشکلات زیادی در زمینه پرداخت یا قطع و وصل یارانه سرپرستان خانوار ایجاد کردهاست.
تغییرات احتمالی یارانهها در بودجه ۱۴۰۱
مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه ها به طور تلویحی از تغییرات نظام یارانه جهت استفاده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ خبر داد.
امید حاجتی مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانهها در جلسهای که با حضور مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، به منظور بررسی و برآورد منابع سازمان هدفمندی یارانهها در سال ۱۴۰۱ برگزار شد، با اشاره به نهایی سازی کارآمد ترین نظام پرداخت رفاهی و پرداخت یارانه به سرپرستان خانوار که باعث بهبود رفاه جامعه و فاصله طبقاتی میگردد، اظهار داشت: در این گزارش نظامهای جدید پرداخت یارانهها به خانوار با تاکید برخانواده های کم بضاعت و عمدتاً زیر خط فقر، برنامههای حمایتی پرداخت به خانوارها و تأثیری که در بهبود وضعیت ضریب جینی کشور دارد، با جزئیات دقیق و کارشناسی به عنوان یکی از سناریوهای پیشنهادی به ستاد تهیه و تدوین لایحه بودجه سال آینده، ارائه شده است.
مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانههای کشور با اشاره به بررسی مصارف مطابق قانون، اظهار داشت: در این گزارش ۵۰ درصد پرداختیهای حمایتی از خانوار، ۳۰ درصد حمایت از تولید و ۲۰ درصد حوزه زیر ساخت، بازنگری در مصارف صورت میگیرد.
وی ادامه داد: در این گزارش همچنین، ظرفیتهای جدید منابع به عنوان ورودیهای سازمان هدفمند سازی در سال ۱۴۰۱ که در دبیرخانه کارگروه هدفمندسازی بودجه ۱۴۰۱ قبلاً مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته شده بود، به تفصیل تشریح شده است.
حاجتی با اشاره به یارانههای پنهان نیز اظهار داشت: حجم یارانههای پنهان در حوزههای انرژی، کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و نهادهای کشاورزی و وضعیت برخورداری دشششهکهای ده گانه جمعیتی از کالاهای اساسی و حاملهای انرژی با جزئیات مورد بررسی قرار گرفته است.
مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانههای کشور در پایان تاکید کرد: این گزارش با جلسات متعدد دبیرخانه کارگروه با دفاتر بخشی سازمان برنامه و بودجه، دستگاههای مرتبط در وزارتخانههای مختلف و همچنین با استفاده از پژوهشهای صورت گرفته و آمارهای مراجع رسمی از جمله مرکز آمار ایران جمع آوری و ارائه شده است.
گفتنی است سازمان هدفمندسازی یارانههای کشور بعنوان دبیرخانه کارگروه هدفمندی یارانهها ذیل ستاد تهیه و تدوین بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور برای اولین بار مسئول تهیه و تدوین منابع و مصارف هدفمندی یارانهها را برعهده دارد.
یارانه معیشتی امشب واریز میشود + جزئیات
همانند دورههای قبل، خانوادههای یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانوادههای دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانوادههای سهنفره ۱۳۸ هزار تومان، خانوادههای چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانوادههای پنجنفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان یارانه معیشتی دریافت خواهند کرد.
همچنین، یازدهمین قسط از پرداخت دومین مرحله وام یک میلیون تومانی کرونایی از حساب سرپرستان خانوارهایی که این وام را دریافت کردهاند، این ماه کسر خواهد شد.
مبلغ جدید یارانه چقدر خواهد شد؟
هرچند رئیس سازمان برنامه و بودجه میگوید یارانه نقدی تاثیری در بهبود معیشت مردم نداشته اما آخرین اخبار حاکی از افزایش این مبلغ احتمالا تا پایان فصل پاییز است.
احتمالا تا پیش از پایان فصل پاییز تغییرات بخش یارانه آغاز شود. در این مورد سه سناریو تاکنون مطرح شده است. مبلغ جدید یارانه چقدر خواهد شد؟
اگرچه عدهای معتقدند ترکیب دولت رئیسی در کنار وعدههای انتخاباتی او احتمال محققشدن تغییرات در نظام پرداخت یارانه را جدیتر میکند اما کسری بودجه و منابع مالی مورد نیاز برای اجرای این طرحها همچنان محل سؤال هستند، علاوه بر اینکه براساس اظهارات پیش از انتخابات رئیسی، احتمالا باید تا پایان فصل پاییز در انتظار وقوع تحولات یارانهای بمانیم.
در چند روز اخیر نیز رئیس سازمان برنامه درباره یارانههای حمایتی دولت بر تغییر روش آن به شکل موثر تاکید کرده است.
اما اگر قرار بر تغییر مبالغ یارانه از آذر ماه امسال باشد، ممکن است مبلغ یارانه چقدر شود؟
تاکنون سه سناریو رقم دار منتشر شده است.
اولین آن مربوط به اظهارات ابراهیم رئیسی است که برای کاهش هزینه خانوادهها وعده داده که کارت اعتباری معیشت صادر میشود. بر این اساس به ازای هر یک از اعضای خانوار در سه دهک اول ۲۰۰ هزار تومان و دو دهک بعدی ۱۵۰ هزار تومان اعتبار ماهانه قرضالحسنه با کارمزد دو درصد تخصیص یابد.
این یارانه برای خانواده پنج نفره سه دهک اول ۲۰۰ هزار تومان و برای دهکهای چهارم و پنجم ۱۵۰ هزار تومان بهازای هر نفر است. آنطور که رئیسی گفته این کمکهای معیشتی قرار است به دولت برگردد اما او گفته به خانواری که در پرداخت اقساط مشکل داشته باشد یارانه بازپرداخت تعلق میگیرد.
اما دومین اظهار نظر مربوط به محسن رضایی است. پیشنهاد معاون اقتصادی رئیسجمهور چیست؟ محسن رضایی وقتی کاندیدای ریاست جمهوری بود گفت که یارانهها را ۱۰ برابر میکند و ۶۰ میلیون نفر یارانه ۴۵۰ هزار تومانی میگیرند.
بنابراین دومین سناریو در دولت به اظهارات معاون اقتصادی برمیگردد که به احتمال زیاد پیشنهاد افزایش ۱۰ برابری را در دولت مطرح میکند.
سومین سناریو مربوط به حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی و احتمال اختصاص اعتبار آن برای پرداخت مستقیم به مردم باشد.
رئیس جمهور اخیراا درباره حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی گفته است: این کار ضرورت دارد اما با غافلگیری انجام نخواهیم داد و مردم را نسبت به آن بیاطلاع نخواهیم گذاشت و شوک به بازار ایجاد نخواهیم کرد. همه جوانب سنجیده میشود به طوریکه بازار و مردم در جریان این تصمیم قرار میگیرد.
اما اگر این سناریو اجرا شود، به هر ایرانی چقدر یارانه داده خواهد شد؟
روزنامه خراسان در این مورد نوشته است: فارغ از چگونگی اجرای حذف ارز ۴۲۰۰، این سوال به ذهن می رسد که میزان منابعی که آزاد شده و در اختیار مردم قرار خواهد گرفت چقدر خواهد بود؟ پاسخ به این سوال تا حد زیادی بستگی به منابع اجرای این طرح دارد اما اگر به عنوان مثال در نظر بگیریم که مانند نیمه نخست امسال، یارانه ارز هشت میلیارد دلار برای این کار و در طی یک سال در نظر گرفته شود، میتوان گفت منابع اجرای حذف ارز ۴۲۰۰، بیش از ۱۸۲ هزار میلیارد تومان خواهد شد.
با فرض تخصیص این رقم بین مشمولان یارانه معیشتی به تعداد ۶۰ میلیون نفر، به هر نفر در طی سال بیش از سه میلیون تومان (در هر ماه بیش از ۲۵۳ هزار تومان) تعلق خواهد گرفت.
یارانه ۴۸۰ هزار تومانی برای این افراد
اظهارات سید احمد خادم معاون امور توانبخشی بهزیستی استان تهران ، در رابطه با کمک معیشتی معلولان که به آنها پرداخت شده است.
سید احمد خادم معاون امور توانبخشی بهزیستی استان تهران ، در رابطه با کمک معیشتی معلولان اظهار کرد: طبق ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، کمک معیشتی کمک هزینهای است که از سوی سازمان هدفمندی یارانهها به توانخواهان دارای معلولیت بسیار شدید و شدید که فاقد شغل و درآمد هستند، هر سه ماه یک بار پرداخت می شود و سازمان بهزیستی هم هیچ گونه دخالتی در آن ندارد.
وی درباره شرایط لازم برای دریافت کمک معیشتی گفت: اولین شرط این است که افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید باشند، همچنین پرونده کمیسیون پزشکی توانبخشی، تعیین نوع و شدت معلولیت آنها درسامانه ثبت شده باشد.
خادم افزود: همچنین افراد واجد شرایط باید ۱۸ سال و سنین بالاتر باشند. شرط استقرار در سه دهک پایین درآمدی بانک جامع اطلاعات اقتصادی اجتماعی خانوار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (دهک ۱_۳) نیز جزء شرایط است.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان تهران در پاسخ به اینکه آخرین واریزی چه زمانی بوده بیان کرد: آخرین واریزی شهریور سال جاری بود که مربوط به سه ماهه دوم است و مبلغ ۴۸۰ هزار تومان، معادل ماهیانه ۱۶۰ هزار تومان به آنها پرداخت شده است.
با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی چه اتفاقی رخ می دهد؟
با حذف ارز ترجیحی و واقعی شدن بهای تمام شده، شرکتهای بورسی نه تنها از دایره قیمتگذاری دستوری خارج می شوند بلکه میتوانند با افزایش حاشیه سود و بهای تمام شده واقعی، درآمدهای عملیاتی خود را بهبود بخشیده و آن را وارد چرخه اقتصادی شرکت کنند.
علیرضا محمدی زیوه کارشناس بازار سرمایه با بیان این مطلب در خصوص تاثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر شرکت های بورسی گفت: تاثیر این موضوع بر صنایع بورسی را بهتر است در چند مولفه مهم شرکت ها بررسی کنیم. نخست آنکه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دو قطب مهم صورت مالی شرکتها یعنی درآمدهای عملیاتی و بهای تمام شده دچار تغییرات چشم گیری میشوند. از این رو با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جایگزینی با ارز نیمایی یا بازار آزاد؛ بهای تمام شده شرکتها افزایش خواهد یافت و در صورتی که بهای تمام شده افزایش چند برابری داشته باشد ولی درآمدهای عملیاتی تغییر نکند؛ عملا شرکتها زیان ده میشوند.
وی افزود: حذف ارز ترجیحی را می توان به فال نیک گرفت؛ زیرا با واقعی شدن بهای تمام شده؛ شرکتها در ابتدا از دام قیمت گذاری دستوری خارج شده و با لحاظ کردن مؤلفههای اقتصادی و حسابداری از جمله حاشیه سود و بهای تمام شده واقعی، خواهند توانست سمت درآمدهای عملیاتی خود را بهبود بخشیده و درآمد متناسب با عملیات تولید و فروش خود را وارد چرخه اقتصادی شرکت کنند.
محمدی زیوه در ادامه به یکی دیگر از آثار مثبت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرد و گفت: با واقعی شدن قیمت ها و مشخص شدن مکانیزم تعیین قیمت کالای نهایی و همچنین با حذف دلالان که به دنبال احتکار کالای عرضه شده با قیمتی کمتر از قیمت واقعی خود هستند؛ شرکتها عملکرد بهتری در زمینه مدیریت فروش، توزیع کالا، ارائه تخفیف به مشتریان، بازاریابی، کشف بازارهای جدید، تبلیغات و رقابت خواهند داشت.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که کدام صنایع از ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده می کردند و حال با حذف این یارانه، فروششان چه تغییری خواهد داشت گفت: طبق نخستین لیست اقلام و کالاهای مشمول دریافت ارز ترجیحی که در سال ۱۳۹۷ منتشر و در سال های بعدی اصلاح شده، تقریبا می توان گفت صنایع مواد غذایی، دارویی، زراعت، دامداری، تایر و لاستیک و همچنین صنعت قند و شکر ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند. البته دایره شمول این یارانه دولتی در سال های اخیر و با توجه به برخی محدودیتها در تامین ارز؛ بسیار محدود شده است.
به گفته محمدی زیوه به نظر می رسد با حذف این یارانه از نظام اقتصادی کشور و حرکت به سمت مکانیسم بازار، همانطور که پیشتر اشاره شد؛ درآمدهای عملیاتی شرکتها بهبود یابد زیرا با تفویض اختیار تامین مواد اولیه و همچنین تولید و فروش و قیمتگذاری به خود شرکتها؛ سیستم پویاتر و سریع تر از گذشته حرکت خواهد کرد و همین موضوع در فروش، درآمد و درنهایت کارایی شبکه تولید، خود را نمایان خواهد کرد.
وی با یادآوری این نکته که گاهی برخی شرکتها در اطلاعیههای خود عدم تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی از سوی بانک مرکزی را علت توقف تولید و یا عدم توزیع و عرضه کالا عنوان می کنند، گفت: این شرکتها به نوعی از مسئولیت تامین و تولید کالا فرار کردند؛ در صورتی که اگر تمامی فرآیندها به شرکت واگذار شود، دیگر بهانههای این چنینی از شرکتها پذیرفتنی نخواهد بود.
محمدی زیوه در ادامه در خصوص تأثیر این تصمیم بر اقتصاد کلان کشور گفت: مرکز پژوهش های مجلس در آذر ماه همان سال ابتدایی توزیع ارز ترجیحی وضعیت کالاهای مشمول این موضوع را بررسی کرده و در گزارشی با عنوان ارزیابی نتایج اختصاص ارز با نرخ ترجیحی و پیشنهادهای اصلاحی را در دی ماه ۱۳۹۷ منتشر کرده است.
وی تصریح کرد: نکته بسیار مهمی که در سالهای بعد در تخصیص این نوع از ارز مورد توجه قرار نگرفت، یافتههای همین گزارش است زیرا طبق بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی به هدف اصلی خود یعنی ثبات قیمت کالاهای اساسی کمک نکرده است.
طی تحقیقات صورت گرفته، اثر حذف ارز ترجیهی بر تورم در برنج خارجی ۹.۰درصد ، گوشت دام ۵.۰درصد، گوشت مرغ ۴.۰درصد و تخم مرغ ۳.۰ درصد بوده است ضمن اینکه درآمد از دست رفته دولت نیز در این حوزه رقم قابل توجهی بوده است به طوریکه در برنج خارجی ۵۴۷۲ میلیارد تومان، گوشت دام ۹۱۱۸ میلیارد تومان، گوشت مرغ ۷۲۲۰ میلیارد تومان و تخم مرغ ۴۰۴ میلیارد تومان بوده است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه طبق ارزیابی های صورت گرفته، توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی علاوه بر موارد یاد شده موجب افزایش شدید تقاضا برای ورود کالاهای اساسی شده و با انگیزه کسب منفعت توسط گروهی خاص در کشور؛ سبب بیش اظهاری، دیگراظهاری واردات، صادرات مجدد نهاده یا کالای نهایی به صورت رسمی یا قاچاق، احتکار و گرانفروشی شده است.
به عقیده این کارشناس بازار سرمایه این گزارش به طور شفاف بیان کرده است که وجود این سیستم ارزی برای اقتصاد کشور سمی مهلک بوده و در کنار آن با توجه به شرایط تحریمی کشور در سالهای اخیر توجیه اقتصادی نیز نداشته و تهدیدی برای منابع ارزی بوده است.
محمدی زیوه گفت: طبق محاسبات مرکز پژوهشهای مجلس حذف این طرح بار تورمی چندانی هم نخواهد داشت؛ زیرا سهم کالاهایی که از حذف ارز ترجیحی اثرپذیری بالایی دارند در سبد مصرف کننده حدود ۱۸درصد است.
وی در پایان در خصوص آثار تورمی ارز ترجیحی کالاهای اساسی و درآمد از دست رفته دولت گفت: طی تحقیقات صورت گرفته، اثر حذف ارز ترجیهی بر تورم در برنج خارجی ۹.۰درصد ، گوشت دام ۵.۰درصد، گوشت مرغ ۴.۰درصد و تخم مرغ ۳.۰ درصد بوده است ضمن اینکه درآمد از دست رفته دولت نیز در این حوزه رقم قابل توجهی بوده است به طوریکه در برنج خارجی ۵۴۷۲ میلیارد تومان، گوشت دام ۹۱۱۸ میلیارد تومان، گوشت مرغ ۷۲۲۰ میلیارد تومان و تخم مرغ ۴۰۴ میلیارد تومان بوده است.