سطح پایین تکنولوژی محصولات صادراتی ایران

توليد ايرانی: محمدرضا مودودی با اشاره به لزوم افزایش سهم محصولات صادراتی با تکنولوژی بالا اظهار کرد: متاسفانه عمده محصولات صادراتی ما از جمله محصولاتی است که نیازمند تکنولوژی بالایی نیستند؛ پس ممکن است محصولات صادراتی ما که دارای تکنولوژی متوسط و پایین هستند به سرعت توسط تولیدات داخلی کشورهای هدف صادراتی‌مان جایگزین شوند و فرایند توسعه صادرات ما روند معکوسی داشته باشد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه سبد اقلام صادراتی ما علاوه بر تکنولوژی پایین، دارای تنوع کمی هم هست افزود: بر اساس آمارهای موجود اقلام صادراتی ما با ارزش بیش از یک میلیارد دلار تنها 7 قلم کالا است که عمدتاً پتروشیمی هستند؛ همچنین تعداد اقلام صادراتی کشور با ارزش صادراتی 500 میلیون دلار تا یک میلیارد دلار 13 قلم کالا است و تعداد این اقلام برای اقلام صادراتی بین 100 میلیون دلار تا 500 میلیون دلار، 50 قلم است. از طرفی تعداد اقلام صادراتی بین 50 میلیون دلار تا 100 میلیون دلار 60 قلم است که این یعنی تعداد اقلام صادراتی کشورمان که ارزشی بالای 50 میلیون دلار دارند، 130 قلم کالا است و 215 قلم کالا نیز بین 10 تا 50 میلیون دلار ارزش صادراتی داشته‌اند.
وی گفت: این آمار یعنی ما با داشتن منابع عظیم کشورمان، تنها 345 قلم کالای صادراتی با ارزش بیش از 10 میلیون دلار داریم و این رقم واقعاً عدد کوچکی است.
مودودی در خصوص سطح تکنولوژی کشور نیز گفت: ترکیب محصولات صادراتی ما نشان می‌دهد، سطح تکنولوژی ما در سال 2017 نسبت به متوسط سطح تکنولوژی دنیا در سال 1998 به مراتب پایین‌تر است. این یعنی سهم صادرات ما بیشتر وابسته به محصولات کشاورزی، مواد اولیه و تا اندازه‌ای به محصولات دارای تکنولوژی متوسط همچون محصولات پتروشیمی است.
وی ادامه داد: در طول سال‌ گذشته مواد اولیه ما 16 میلیارد دلار سهم از صادرات داشته‌اند و این سهم در سال 94، 10 میلیارد دلار بود؛ همچنین صادرات محصولات با تکنولوژی متوسط شامل محصولات پتروشیمی در سال گذشته 13 میلیارد دلار بود و سهم محصولات تولیدی با صنایع دارای تکنولوژی پایین 5 میلیارد دلار بوده است و در مقابل سهم صادرات ما در صنایع های تکنولوژی، تنها 200 میلیون دلار بوده و این عدد از متوسط جهانی سال 1998 خیلی پایین‌تر است.
سرپرست سازمان توسعه تجارت گفت: این یک واقعیت است که هرچه سهم تکنولوژی در محصولات صادراتی ما بیشتر باشد، کشورهایی که امروز وابسته به خرید از ما هستند، وابستگی‌شان به محصولات ما و خرید از کشورمان بیشتر خواهد بود و هرچه بیشتر وقتمان را صرف تولید کالاهایی با تکنولوژی پایین‌تر کنیم، احتمال و امکان اینکه آن‌ها به سرعت از وابستگی‌شان به محصولات ما را کم بکنند، بسیار زیاد است.
مودودی خاطرنشان کرد: سوال اساسی اینجا است که با این سبد صادراتی و تنوع کم آن و همچنین ترکیب محصولات صادراتی، تا چه زمانی فرایند رو به رشد صادراتی کشورمان ادامه خواهد داشت و از سوی دیگر چقدر می‌توانیم امیدوار باشیم محصولات صادراتی با تکنولوژی متوسط و پایین می‌توانند سهم خودشان را از بازارهای صادراتی کشورمان حفظ کنند؟