به گزارش
توليد ايرانی؛ عباس آخوندی وزیر اسبق راه و شهرسازی اخیرا در مصاحبه ای اعلام کردند که سال 92 را یادمان نرود. اگر روند سال 92 ادامه پیدا کرده بود، الان قحطی تمام ایران را گرفته بود. اسحق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور هم از ادبیات مشابهی برای تولید کردن دستاورد برای دولت تدبیر و امید استفاده کرده بود.
پیرو این سخنان و برای روشن شدن وضعیت کشور به لحاظ ذخایر کالاهای اساسی، تنظیم بازار و مدیریت منابع موجود کشور گفت وگویی با مهدی غضنفری وزیر اسبق وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شد.
وی معتقد است بیان این مطالب توسط آخوندی حاکی از باورهای وی نسبت به وضعیت آن دوران است و در اصل یک اعتراف مهم مبنی بر عدم شناخت وی از وضعیت اقتصاد و بازار است.
تصور و باور دولت در آن مقطع زمانی اینگونه بود که کشور در شرایط حساس و خطرناکی قرار دارد و به همین دلیل نیز به مذاکرات و به موضوع برجام به عنوان ناجی نگاه میکردند حال آنکه واقعا وضعیت ذخایر کالاهای اساسی کشور در آن روزها بهتر از زمان فعلی بود و علیرغم اتفاقات و تحریمهایی که در سالهای 90 و 91 علیه ایران اعمال شد، بازار شب عید سال 1392 بسیار بهتر از بازار شب عید 1400 مدیریت شد.
در ادامه گفت وگوی تفصیلی با مهدی غضنفری وزیر اسبق وزارت صنعت، معدن و تجارت را می خوانید.
* اعتراف مهم آخوندی درباره عدم شناخت وضعیت اقتصاد و بازار
جناب آقای غضنفری اخیرا آقای آخوندی وزیر اسبق راه و شهرسازی در مصاحبهای بیان کرده اند که در سال 1392 کشور در آستانه قحطی قرار داشته و گفته اند که اگر روند سال 1392 ادامه پیدا کرده بود، الان قحطی تمام ایران را گرفته بود. شما به عنوان سکاندار وزارت صمت در آن سال بفرمایید که کشور در آن دوره به لحاظ تامین کالاهای اساسی در چه وضعیتی قرار داشت و آیا این اظهارات در رابطه با وضعیت آن دوره درست است یا خیر؟
غضنفری: به نظرم آقای آخوندی اعتراف مهمی کرده است و بواسطه بیان این اظهار نظر، اعتراف کرده که وضعیت اقتصادی کشور را نمیشناخته است و اعتراف کرده که او و همفکران او بسیار ترسیده بودند و همچنین اعتراف کرده که دانش کافی در مورد اقتصاد و بازار را نداشته است.
این اعتراف نشان میدهد که دولت با چه روحیهای وارد مذاکره برجام شده است. در واقع وی اعتراف کرد که با تصوری از موقعیت اقتصادی به پای میز مذاکره برجام رفتند که تصورشان در مورد کشور این بوده که کشور در آستانه قحطی بوده است و در واقع آقای آخوندی با بیان این مطالب، باورهای خود از آن روزها را بیان کرده است. اتفاقا ما هم همان موقع مصاحبه کردیم و گفتیم تصور شما اشتباه است لطفا آن را آنقدر تکرار نکنید تا به یک باور عمومی تبدیلش کنید.
تصور و باور دولت در آن مقطع زمانی اینگونه بود که کشور در شرایط حساس و خطرناکی قرار دارد و به همین دلیل نیز به مذاکرات و به موضوع برجام به عنوان ناجی نگاه میکردند حال آنکه واقعا وضعیت ذخایر کالاهای اساسی کشور در آن روزها بهتر از زمان فعلی بود و علیرغم اتفاقات و تحریمهایی که در سالهای 90 و 91 علیه ایران اعمال شد، بازار شب عید سال 1392 بسیار بهتر از بازار شب عید 1400 مدیریت شد.
لذا تصریح میکنم که آقای آخوندی با توجه به اعتراف خود در اصل بیان کرده است که حقیقت جامعه و وضعیت اقتصاد در آن دوران مطلع نبوده و به این ترتیب وی به یک نادانی مهم اعتراف کرده است.
در بهار 1392 و در زمانی که هنوز انتخابات ریاست جمهوری یازدهم انجام نشده بود ما آماده تحویل دولت دهم به گروه جدید و به عبارتی دولت یازدهم بودیم و لذا با اقدامات و برنامه ریزیهای انجام شده مدیریت تنظیم بازار را در راستای مقابله با تحریمها سپری کرده بودیم و به دنبال سرمایه گذاریهای توسعهای در بخشهای معدن و کشاورزی بودیم، اما در کمال تاسف دولت یازدهم با تصویب مصوبهای کورکورانه اعلام کرد که تمامی مصوبات سه ماه آخر دولت قبلی ملغی است و براساس مصوبه مذکور تمام طرحهای مصوب در حوزه توسعه معادن و کشاورزی را کان لم یکن اعلام کرد.
لذا آقای آخوندی با بیان این مطلب که کشور در سال 1392 در آستانه قحطی بوده در اصل به بیان افکار و باور خویش پرداخته است و این اظهار نظر حاکی از آن است که وی تصور درستی از واقعیتهای کشور نداشته و در جریان امور نبودند و علیرغم تلاش ما و همکاران دولت دهم برای تفهیم شرایط و وضعیت کشور، گوش شنوایی وجود نداشت.
* دولت روحانی از تلاطمات اقتصادی سال های 90 و 91 ترسیده بود
این ذهنیت دولت یازدهم شاید به دلیل تصورات حزبی، جناحی و یا شاید ناشی از القاء وضعیت توسط مشاورین آنها بود. همچنین برخی تلاطمات اقتصادی سالهای 90 و 91 دولت جدید را ترسانده بود و دولت آقای روحانی و شخص روحانی در مطالبی که بیان میکرد این ترس و نگرانی کاملا بارز بود بطوریکه در گزارش 100 روز اول خود برای توجیه مذاکرات برجام اعلام کرد که در زمان تحویل دولت؛ خزانه و انبارها خالی بوده است. این در حالی است که در آخرین جلسه دولت دهم و قبل از تحویل دولت یکی از گزارشاتی که شخصا توسط بنده به ایشان ارائه ارائه شد حاکی از وضعیت خوب موجودی کالاهای اساسی در کشور بود.
برای اثبات این مطلب نیز فقط کافی است وضعیت خوب توزیع کالاهای اساسی در بهار 1392 با بازار نابسامان شب عید 1400 مقایسه شود و خواهید دید که که اوضاع به لحاظ فراوانی کالا به مراتب بهتر از اوضاع فعلی بود و هیچ صفی برای تهیه کالاهای اساسی مردم تشکیل نشد.
لذا اگر براساس ادعای آقای آخوندی کشور در آستانه قحطی بود باید این موضوع در شب عید همان سال 1392 بروز میکرد که خوشبختانه چنین اتفاقی رخ نداد. علاوه بر این دولت روحانی در چند ماه اول با توجه به برخی امورات از جمله انتخاب وزرا کار خاصی برای تنظیم بازار انجام نداده بود و هر تصمیمی که اتخاذ کرده بودند از زمستان 92 نمایان میشد. بنابراین اگر کشور در آستانه قحطی بود این قحطی باید در تابستان و یا پاییز 92 رخ میداد که چنین اتفاقی هم نیفتاد و بر این اساس کاملا روشن است که دولت یازدهم کشور را با ذخایر کافی و وافی تحویل گرفته بود.
* مدعیان نجات کشور از قحطی از تنظیم بازار شب عید 1400 عاجز ماندند
ذکر این نکته را نیز لازم میدانم که اگر اینها مدعی تنظیم بازار هستند و قدرت تنظیم بازار را دارند و در سال 92 باعث نجات کشور از قحطی شده اند چرا از تنظیم بازار شب عید 1400 عاجز بودند؟ لذا از آنجا که در آن روزها هیچ مشکلی برای آنها در تنظیم بازار رخ نداد، ناشی از آن بود که ما در دولت دهم ذخایر کافی از کالاهای اساسی برای آنها فراهم کرده بودیم و در نتیجه سخنی که آقای آخوندی در مورد قحطی گفتند درست نیست. اما برداشت من از مجموعه رفتارهای آقای آخوندی این است که مطالب مطرح شده از سوی آقای آخوندی باور درونیشان بوده است.
دولت روحانی اطلاعات کافی از مجموعه داشتهها و داراییهای کشور نداشت و متاسفانه باید بگویم که این چیزی که دولت فعلی قرار است به دولت سیزدهم تحویل دهد دهها برابر دارای مشکلات بیشتری نسبت به آن چیزی است که از دولت دهم تحویل گرفته اند.
همانطور که میدانید در سال 99 شاهد مشکلات عدیدهای در تنظیم بازار بودیم و مردم برای تامین کالاهایی مثل مرغ و روغن و... دچار مشکلات فراوانی بودند. متاسفانه در هشت سال گذشته و بخصوص سه سال اخیر فشار اقتصادی وارد شده به مردم نیز بسیار زیاد بوده تا جایی که با وجود مشکلات عدیده اقتصادی فعلی، مردم تا حدودی انتقادات اقتصادی به دولت دهم و یازدهم را فراموش کرده اند. همچنین بسیاری از مشکلات اقتصادی و مسائل و مشکلات ناشی از کمبود کالا به تحریمها نسبت داده میشود، با توجه به اینکه در دوران دولت دهم و بخصوص در سالهای 90 و 91 تحریمها به اوج خود رسیده بود چه اقداماتی برای تنظیم بازار انجام میشد و چگونه کالاهای مهم و اساسی مورد نیاز کشور تامین میشد که الان این اتفاق نمیافتد. شما چه اقداماتی برای تامین کالاهای ضروری و اساسی انجام میدادید که دولت فعلی نمیتواند انجام دهد و یا نمیخواهد انجام دهد؟
غضنفری: سوال مهمی است و نیازمند توضیحات جامع و کاملی است اما سعی میکنم در این مصاحبه مختصری در مورد آن توضیح دهم، یک نکته در مورد تحریمها وجود دارد که بارها در مصاحبهها به آن اشاره کردهام اما کمتر مورد توجه قرار گرفته است و آن این است که تحریمهای آن دوره یعنی سالهای 90 ، 91 و 92 به مراتب از تحریمهای الان سخت تر بودند. زیرا در آن دوران نه تنها دولت آمریکا ما را تحریم کرده بود بلکه کشورهای اروپایی نیز در پی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل ما را تحریم کرده بودند.
اوباما نیز با گماردن افرادی در سفارت خانههای آمریکا در کشورهای حوزه خلیج فارس اوضاع و نتیجه تحریمها را به شدت رصد میکرد. لذا تحریمها در آن دوره به شدت فشرده تر، پیچیده تر و گسترده تر از تحریمهای فعلی بود.
آن اوضاع و تحریمهای فلج کننده در آن دوران را چگونه پشت سر نهاده شد؟
غضنفری: نکته اول اینکه در دولت آقای روحانی و بعد از خروج آمریکا از برجام مسئولان چند ماه به این فکر میکردند که آمریکا با خروج از برجام میخواهد چه کار کند و چند سال نیز منتظر مانند که ببینند تدابیر اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام چیست. لذا منتظر تدابیر اروپا برای خروج از برجام و بکارگیری آن تدابیر ماندند.