نیم‌قرن با اقتصاد ایران؛ 15 فروردین نوسانات قیمت دلار در سال 90 حدود 7 برابر سال 89

به گزارش توليد ايرانی ؛              تکرار اشتباهات محصول ندانستن‌ها است،اگر از گذشته اطلاع داشته باشیم شاید از آن درس بگیریم و مسیرهای اشتباه را تکرار و تجربه نکنیم.یکی از حوزه هایی که می تواند ماشین زمان به آن سفر کند اقتصاد است، اقتصاد ایران در نیم قرن گذشته همچون سایر حوزه های حیات اجتماعی با فراز و فرود های بسیاری روبرو شده است. اتفاقات مشابهی بر اقتصاد ایران رفته و تصمیمات متفاوتی برای آن گرفته شده است اما به نظر می رسد با نتایج یکسان روبرو هستیم.

«در نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می کنیم.سال اول هر دهه را به عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده ایم.این مطلب با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می شود،در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر گذار برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می کنیم. روزنامه اطلاعات به دلیل سابقه 90 ساله آرشیو قوی و رویکرد صرف خبری در بازتاب وقایع پایه این بررسی قرار گرفته است.
15 فروردین 1351؛ بانک مرکزی 70 میلیون دلار اعتبار دریافت کرد
بانک مرکزی ایران 70 میلیون دلار اعتبار از کنسرسیوم بانک‌های اروپایی، آمریکایی و ژاپنی دریافت کرد.قرارداد اخذ این وام بین بانک مرکزی ایران و کنسرسیوم بانک‌های مذکور در 14 مارس (24 اسفند ماه گذشته) در لندن امضا شد. مدت بازپرداخت این اعتبار 7 سال و نرخ بهره آن یک درصد بالای نرخ بهره سپرده سه ماهه یا 6ماهه برای دلار اروپایی است. بانک‌های ژاپنی با پرداخت و تامین 28درصد از این وام سهم بیشتری در مقایسه با قراردادهای گذشته خود با ایران دارند. این اعتبار برای اجرای برنامه‌های عمرانی کشور اخذ شده است. در حال‌حاضر نرخ بهره سپرده‌های سه‌ماهه دلار اروپایی 5/5 درصد و شش ماهه آن 6 درصد است. این نرخ همواره در نوسان بوده و امکان افزایش و کاهش آن در آینده وجود دارد.
15 فروردین 1361؛ ایران به 10 منطقه تقسیم می‌شود
براساس طرح پیشنهادی وزارت کشور به مجلس شورای‌اسلامی، کشور جمهوری اسلامی ایران به 10 منطقه تقسیم‌‌ و در هر منطقه یک والی بر امور جاری استان‌های تابع این منطقه نظارت عالیه خواهد داشت.
علی اکبر ناطق‌نوری گفت: در اجرای طرح تقسیمات جدید، کشور به ولایات و ایالاتی تقسیم می‌شود و هر‌ چند استان، به عنوان یک منطقه تعیین و یک والی به منظور رسیدگی سریع به مسائل و مشکلات موجود در استان‌های تحت پوشش منطقه نظارت عالیه خواهد داشت که این والی از اختیارات نسبی وزیر کشور خواهد بود. همچنین در طرح تقسیم‌بندی جدید کشوری براساس معیارهای اسلامی، تقسیمات کشوری در رابطه با میزان تراکم جمعیت، موقعیت اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تنظیم شده و این دقیقا خلاف معیارهای رژیم منفور گذشته است که براساس‌ روابط جایی را که در حد بخش نبود، شهر اعلام می‌کرد، ولی شهری را که حتی می‌تواند مرکز استان باشد، بخش به حساب می‌آورد.
ولی افزود: نظارت عالیه والی هر ایالت، موجب سلب اختیارات از استانداران نخواهد شد و استانداران در مقابل والی، وزیر کشور و هیات دولت، مسوول خواهند بود و برای پاسخگویی به این مسوولیت باید از اختیارات تفویضی و قدرت قانونی خود، حداکثر استفاده را در همگامی با ارگان‌های انقلاب اسلامی و سازمان‌های اداری به منظور ارائه خدمات به مردم به‌کار گیرند.

15 فروردین 1381؛ نرخ مکالمات تلفن همراه مورد بازنگری قرار می‌گیرد
براساس طرحی که در دستور کار شرکت مخابرات ایران قرار دارد، نرخ مکالمات تلفن‌همراه مورد بازنگری قرار می‌گیرد.
این اقدام در راستای هماهنگ‌شدن قیمت واگذاری خطوط و هزینه مکالمه با استانداردهای بین‌المللی صورت می‌گیرد. در حال حاضر شرکت مخابرات ایران در قبال واگذاری هر خط تلفن‌همراه 150هزار تومان به خزانه پرداخت می‌کند که این رقم به 110 هزار تومان کاهش خواهد یافت که طبعا روی قیمت تلفن همراه در بازار آزاد اثر می‌گذارد.
کاهش مالیات واگذاری خط تلفن همراه که با مصوبه مجلس شورای اسلامی نهایی خواهد شد، فقط خطوطی را شامل می‌شود که از ‌سوی شرکت مخابرات پیش‌فروش می‌شود.
 
15 فروردین 1391؛ «نرخ ارز» تاثیرگذارترین عامل بر متغیرهای اقتصادی
‌محمدرضا فرزین، معاون اقتصادی وزیر اقتصاد در تحلیلی به فراز و نشیب‌های اقتصاد ایران در سال 90 پرداخت و با اشاره به بیداری «غول خفته ارز»‌ در ماه‌های پایانی سال گذشته تاکید کرد که تجربه سال‌های گذشته نشان داده «نرخ‌ارز» تاثیرگذارترین عامل بر متغیرهای اقتصادی کشور است و در عین حال بازار تک‌نرخی ارز و اعتماد به نیروهای بازار برای ایجاد تعادل در نرخ ارز مناسب شرایط کنونی اقتصاد ایران نیست. وی تاکید کرد که باید از تجارب دهه 70 برای مدیریت این بازار بهره جوییم.
دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها پیش‌بینی کرد که همچنان در سال‌جاری با مشکل تقاضای بالای سفته‌بازی ‌ارز روبه‌رو خواهیم بود و برای حذف این تقاضا و شکل‌گیری تقاضای ارز بر اساس معاملات واقعی در بازار کالا و خدمات، یک نظام کاملا مدیریت‌شده باید در دستور کار قرار گیرد.
به عقیده فرزین از آبان‌ماه سال 1390 بانک مرکزی بخشی از نیازهای ارزی برای ارزهای خدماتی از جمله ارز مسافرتی را به بازار فرعی منتقل کرد؛ اما در نهایت با ایجاد بازار فرعی به جای اینکه نرخ بازار آزاد در کنترل بماند بازار سه نرخی شکل گرفت. وی افزود: بانک مرکزی در بهمن ماه با اعلام ارز تک‌نرخی تلاش مجددی را برای حذف ارز دو نرخی (بازار اصلی و بازار فرعی) آغاز کرد اما اگر‌چه با حضور دولت آرامشی در بازار ارز حاکم شد؛ ولی همچنان دلار در بازار آزاد در نرخ‌های 1700 تا‌1900 تومان نوسان داشت.

فرزین ادامه داد: طی 10 ماه سال 1390 قیمت فروش دلار آمریکا در سیستم بانکی در محدوده 10406 تا 11754 ریال قرار داشت و این نرخ در بازار فرعی در محدوده 10430 تا 13724 ریال بود، اما فروش دلار در بازار تهران در محدوده 11050 تا 18200 ریال قرار گرفت.
معاون وزیر اقتصاد تصریح کرد: تفاوت قیمت فروش دلار در بازار و سیستم بانکی نسبت به سال قبل افزایش یافت و نوسانات آن نیز بیشتر بود. نوسانات قیمت دلار در بازار در 10 ماه سال 1390 حدود 7 برابر مدت مشابه سال قبل آن بود. در مجموع وقوع شوک‌های برونزای متوالی برای محدود کردن معاملات بانکی و ارزی موجب ایجاد این نوسانات در نظام ارزی کشور در سال 1390 شد.
طرح ساخت «مسکن ویژه» در تهران
معاون امور مسکن وزارت راه و شهرسازی درباره طرح ساخت «مسکن‌ویژه» در شهر تهران گفت: آنچه را بنا داریم در داخل پایتخت تحت عنوان مسکن ویژه بسازیم ارتباطی به مسکن‌مهر ندارد، بلکه خصوصیات واحدها و نحوه واگذاری این واحدها با ساخت‌وسازهای مسکن مهر متفاوت است.

ابوالفضل صومعلو تاکید کرد: کار ساخت «مسکن ویژه» را صددرصد تا قبل از شروع تابستان آغاز می‌کنیم و اولویت واگذاری این واحدها با کسانی خواهد بود که سطح درآمد‌‌ آنها مقداری بیشتر از مخاطبان مسکن مهر است.
وی ادامه داد: هدف اولیه،‌ ساخت 200 هزار واحد مسکونی در مناطق مختلف شهر تهران است‌ اما اینکه چه تعداد از این واحدها عملیاتی می‌شود، هنوز قطعی نشده است.
صومعلو یادآور شد: مبنای قیمت ساخت مسکن مهر، 300 هزار تومان است، اما احتمال دارد در این طرح قیمت درحد 5 تا 6 درصد افزایش داده شود.
پیش‌فروش سکه متوقف شد
مدیرکل نشر ریالی بانک مرکزی از توقف پیش‌فروش سکه به روشی که در چند ماه پایانی سال گذشته در شعب بانک ملی انجام می‌شد، خبر داد.
به گفته عباس کمره‌ئی هنوز درباره نحوه پیش‌فروش سکه در شعب بانک ملی برای سال‌جاری تصمیمی اتخاذ نشده اما آنچه قطعیت دارد، فروش سکه در بانک کارگشایی است و پیش‌فروش سکه به‌صورت حضوری  کاملا متوقف شده است.
وی افزود: امکان دارد در آینده فروش اینترنتی سکه جایگزین روش اجراشده پیش‌فروش در سال قبل شود؛ بنابراین پرونده پیش‌فروش سکه به روش حضوری با فروش 11 هزار قطعه سکه، در آخرین روز سال گذشته بسته شد و هنوز روش جدید پیش‌فروش که به گفته مسوولان بانک مرکزی از طریق اینترنت و با استفاده از کارت‌های بانکی عضو شبکه «شتاب» خواهد بود، عملیاتی نشده است.
نرخ دلار از 1900 تومان فراتر رفت
فرا رفتن قیمت دلار آمریکا از 1900 تومان در نخستین روز کاری بازار در 14 فروردین امسال نشان داد که مردم، بازار، سرمایه‌گذاران، بانکداران، مقامات اقتصادی، صاحبان سهام، شرکت‌ها و سازمان‌های اقتصادی، همه این قیمت را برای اسکناس سبز پذیرفته‌اند و افزایش 800 تومانی قیمت سالانه آن را پس از کش و قوس‌های پرحاشیه در سال گذشته قبول کرده‌اند. در بازار روز گذشته تلاطم و تقاضای خاصی دیده نمی‌شد و شرایط عادی بر بازار حکمفرما بود که البته از قیمت‌های متفاوت می‌شد به نبود یک نظام قیمتی ثابت در بازار پی برد.

سال گذشته در 14 فروردین قیمت دلار آمریکا 1125 تومان فروخته شد و 14 فروردین امسال قیمت دلار آمریکا در ستون فروش جداول معاملاتی صرافان از 1910 تومان تا 1925 تومان در خیابان فردوسی دیده شد.
افزایش 71 درصدی در مقایسه این دو قیمت در حالی است که قیمت دلار تا 2100 تومان نیز در زمستان سال گذشته بالا رفت و در صورت مقایسه این دو قیمت نیز باید افزایش 86 درصدی را هم برای رکورد آن در نظر گرفت. شرایطی که افزایش قیمت‌ها را در مواد اولیه وارداتی در پی داشت.
تعلیق روابط «پژو سیتروئن» با ایران‌خودرو
هفته گذشته گروه خودروسازی «پژو سیتروئن» فرانسه خبر از تعلیق روابط خود با «ایران» داد و آن‌طور که خبرگزاری‌های خارجی اعلام کرده‌اند این «تعلیق» از یکشنبه گذشته رسما به اجرا درآمده است.
این در شرایطی است که از «ایران» به‌عنوان دومین بازار بزرگ پژو در سطح دنیا یاد می‌شود.

شریک جدید پژویی‌ها، جنرال‌موتورز غول صنعت آمریکا است که با خرید هفت درصد از سهام گروه پژو - سیتروئن به نوعی افسار این شرکت فرانسوی را به دست گرفته و داستانی نیز که برای ایران‌خودرو در حال رقم خوردن است، از ناحیه این غول خودروسازی جهان آب می‌خورد.
دبیر انجمن خودروسازان در مورد عواقب قطع ارتباط پژو با ایران‌خودرو گفت: مشکل حادی برای خودروسازی ایران رخ نخواهد داد. وابستگی صنعت خودرو ایران به قطعات کاهش یافته و داخلی‌سازی رشد کرده است و این بدان معناست که صنعت خودرو لنگ قطعات خارجی نمی‌ماند.