ساخت نانوکاتالیست سبز

به گزارش توليد ايرانی؛  دکتر مهدی مهام، پژوهشگر دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول با بیان اینکه در این تحقیقات روش اقتصادی و سازگار با محیط ‌زیست برای سنتز نانوذرات نقره بر روی بستر ZrO۲ (اکسید سرامیکی زیرکونیوم) با استفاده از عصاره گیاه .Ageratum conyzoides L  (گل ابری) ارائه شد، افزود: سنتز سبز نانوکامپوزیت Ag/ZrO۲ به‌عنوان یک کاتالیست هتروژن برای تخریب آلاینده‌های رنگی مورداستفاده قرار گرفت و مقایسه نتایج به‌دست آمده با سایر کاتالیست‌های بر پایه نقره نشان‌دهنده کارایی بهتر نانوکاتالیست بیوسنتز شده در پژوهش حاضر بود.

وی ادامه داد: امروزه آلاینده‌های آلی پایدار زیست‌محیطی به‌وسیله فعالیت‌های انسانی، از راه‌های متفاوتی تولید می‌شوند. این آلاینده‎ها به ‎دلیل ویژگی‌های جهش‎زایی، سرطان‎زایی و سمیت بالایی که دارند برای محیط‌زیست و موجودات زنده بسیار خطرناک هستند. لذا تخریب و از بین بردن این نوع آلاینده‌ها به ‎روش‌هایی که برای محیط‌زیست مضر نباشند، بسیار حائز اهمیت است.

به گفته وی رنگ‌های آلی که برای انسان‌ها، حیوانات و گیاهان، سمی و خطرناک هستند، تنها در حضور کاتالیست تخریب می‌شوند، از این رو در این تحقیق تخریب رنگ‌های آلی به عنوان آلاینده‌های پایدار زیست‌محیطی با استفاده از نانوکاتالیست Ag/ZrO۲ مورد هدف قرار گرفت.

مهام درباره جزئیات این طرح گفت: در این تحقیق، یک روش سبز برای تهیه نانوکامپوزیت Ag/ZrO۲ با استفاده از عصاره آبی برگ‌های گیاه Ageratum conyzoides L.، به‌عنوان عامل پایدارکننده و احیاکننده ارائه شده است. علاوه براین، نانوکاتالیست بعد از بازیابی در چندین چرخه متوالی، بدون کاهش قابل‌ملاحظه در کارایی کاتالیتیکی استفاده و نانوکاتالیست Ag/ZrO۲ تهیه شده، با استفاده از روش‌های دستگاهی مختلف شامل میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FE-SEM)، طیف‌سنجی پخش انرژی (EDX)، طیف‌سنجی پراش پرتو ایکس(XRD)  و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) توصیف شد.

وی با اشاره به آزمایشگاهی بودن مقیاس این طرح گفت: مزایای استفاده از نانوبیوتکنولوژی در سنتز کاتالیست‌های هتروژن، یک زمینه تحقیقاتی جذاب برای تحقیقات بیشتر را فراهم می‌کند و به‌دلیل وجود مشکلات اساسی در روش‌های فیزیکی و شیمیایی تولید نانوکامپوزیت‌ها، استفاده از روش‌های ساده، کم‌هزینه و دوست‌دار محیط‌زیست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این محقق می‌گوید: «با توجه به تنوع گونه‌های گیاهی در ایران می‌توان با سرمایه‌گذاری بیشتر، راه‌اندازی آزمایشگاه تخصصی، تجهیز آن و ایجاد گروه‌های تحقیقاتی در زمینه بیوسنتز نانوکامپوزیت‌ها و بررسی خواص بیولوژیکی و کاربرد آن‌ها در صنایع بیولوژیک و همچنین نقش آن‌ها به‌عنوان کاتالیست‌های ناهمگن در واکنش‌های شیمیایی نتایج قابل‌توجهی به‌دست آورد. خوشبختانه نانوبیوتکنولوژی به علت ماهیت بین رشته‌ای خود می‌تواند زمینه تشکیل چنین گروه‌های تحقیقاتی را فراهم کند.

بر اساس اعلام ستاد نانو، این تحقیقات تحت حمایت مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول و با همکاری دکتر مهدی مهام، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول به‌عنوان نویسنده مسئول و دکتر محمود نصراله‌زاده، دانشیار دانشگاه قم و دکتر سیدمحمد سیدسجادی، استادیار دانشگاه جیهان کردستان عراق انجام شد و مقاله آن با عنوان Facile synthesis of Ag/ZrO۲ nanocomposite as a recyclable catalyst for the treatment of environmental pollutants و با ضریب تأثیر ۶٫۸۶۴ در مجله COMPOSITES PART B-ENGINEERING در سال ۲۰۲۰ پذیرفته شده است.