مقصر شکست خودکفایی گندم کیست؟

توليد ايرانی:به افزایش تولید گندم در سال‌های اخیر باعث شد ایران از واردات این محصول استراتژیک بی نیاز شود و خودکفایی تولید آن را جشن بگیرد.
این خودکفایی تا سال گذشته که با خشکسالی شدید روبرو بودیم ادامه پیدا کرد و این موضوع نیز تاثیری در فروش گندم از سوی گندم کاران به دولت نداشت، اما سال جاری با وجود بارش‌ها مناسب و افزایش تولید شاهد کاهش تحویل این محصول از سوی کشاورزان به دولت بودیم.

این درحالی است که به طورمکرر هشدارهایی در زمینه به خطر افتادن خودکفایی گندم از سوی کارشناسان و مسئولین شنیده می‌شد و بی توجهی به این موضوع بالاخره به جایی رسید که محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی در جمع اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد دولت برای تامین نیاز کشور قصد واردات گندم را دارد.
البته چندی پیش عباس کشاورز، معاون وزیر جهاد کشاورزی میزان تولید گندم در سال جاری را حدود ١٤ میلیون تن اعلام کرد که از این میزان ۳ میلیون تن توسط کشاورزان انبار شده و محصول تولیدی تحویل دولت داده نشده است.
با توجه به نبود امکانات ذخیره سازی گندم این موضوع دور از انتظار نیست که ۳ میلیون تن گندمی که به دولت تحویل داده نشده توسط دلال‌ها خریداری و ذخیره سازی شده است و با وجود این مساله امکان تکرار آن در آینده نیز امکان دارد.
علی قلی ایمانی نائب رئیس بنیاد ملی گندمکاران به اثرات سو نرخ جدید خرید تضمینی گندم در بحث خودکفایی گندم اشاره و تاکید کرد: کشاورزان در صورتی که هزینه‌های تولیدشان جبران نشود تغییر مسیر داده و به جای کشت گندم محصول دیگری را جایگزین خواهند کرد چرا که قیمت اعلامی صرفه اقتصادی برای کشاورزان ندارد و هزینه‌های آن‌ها جبران نمی‌شود.
ایمانی معتقد است کشاورز ریسک کشت محصولات دیگر را می‌پذیرد و نتیجه آن کشت بی حساب و کتاب و تولید مازاد برخی از محصولات می‌شود که به ضرر کشاورز و اقتصاد کشور تمام می‌شود.
همان طور که امسال شاهد فراوانی بسیاری از محصولات از جمله گوجه فرنگی و پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا بودیم که این موضوع با غیرمنطقی بودن نرخ خرید تضمینی بازهم تکرار خواهد شد و نتیجه آن شکست در خودکفایی گندم می‌شود.

نائب رئیس بنیاد ملی گندمکاران ایجاد انگیزه برای کشت گندم در بین کشاورزان را مهم دانست و گفت: در شرایط فعلی باید انگیزه‌ای برای کشاورز ایجاد شود تا به سمت کشت گندم حرکت کند نه اینکه به دلیل سود بیشتر کشت محصول دیگری را انتخاب کند که نتیجه آن لطمه به خودکفایی گندم شود.‌
این نکته حائز اهمیت است که کشاورز با درنظر گرفتن هزینه‌های تولید تصمیم به کشت محصول می‌گیرد و طبیعی است که اگر نرخ اعلامی با توجه به هزینه‌های تولید برای کشاورز مقرون به صرفه نباشد کشت محصول دیگر جایگزین گندم می‌شود و این موضوع به زنگ خطری تبدیل می‌شود.
با این تفاسیر اعلام نرخ غیر منطقی برای گندم از سوی دولت باعث وسوسه کشاورز برای جایگزینی کشت محصول دیگر یا فروش محصول گندم به دلالان می‌شود که با این وجود با هشدار وزیر جهاد کشاورزی امسال باید شاهد واردات این محصول استراتژیک بود.